O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O'RTA MAXSUS TA'LIMI

VAZIRLIGI

OLIY VA O'RTA MAXSUS, KASB HUNAR TA'LIMI MARKAZI

 

 

 

P. KARIMOV, S. IRISQULOV, A. ISABOEV

 

 

DASTURLASH

 

Oliy va o'rta o'quv yuiilari uchun uquv qo'llanma

 

 

 

Toshkent 2003 ó

 

 

 

 

MUNDARIJA

 

SO'Z BOSHI

 

I  BOB. ALGORITMLAR NAZARIYASI ELEMENTLARI

 

1.1.  Algoritm tushunchasi va uning xossalari

 

1.2.  Algoritmni tavsiflash usullari

 

1.3.  Chiziqli tuzilishdagi algoritmlar

 

1.4.  Tarmoqlanuvchi tuzilishdagi algoritmlar

 

 1.5.Takrorlash algoritmlari

 

II BOB. DASTURLASH TILLARIGA NORASMIY

 

2.1.  Masalalarni EHM da yechish bosqichlari

 

2.2.  Metalingvistik formulalar tili

 

III  BOB. PASKAL TILIGA KIRISH

 

3.1.  Algoritmik tillarning umumiy tavsifi

 

3.2.  Tilning alfaviti

 

3.3.  Tilning asosiy tushunchaiari

 

3.3.1.  Operatorlar

 

3.3.2.  Ismlar va identifikatorlar

 

3.3.3.  E'lonlar

 

3.3.4.  O'zgaruvchilar

 

3.3.5.  Funksiyalar va protseduralar

 

3.4.  Dastur matnini yozish qoidalari

 

3.5.  Turbo-Paskal muhitini o'rnatish

 

3.6.Turbo-Paskal tili

 

3.6.1.  Paskal tilining asosiy tiplari

 

3.6.2.  Butun sonlar

 

3.6.3.  Haqiqiy sonlar

 

3.6.4.  Belgilar va qatorlar

 

3.6.5.  Ma'Iumotlarning mantiqiy tiplari

 

3.6.6.  Yangi tiplarni loyihalash

 

3.7.  Paskal dasturining tuzilishi

 

3.8.  Tilning operatorlari

 

3.8.1.  O'zlashtirish operatori

 

3.8.2.  Arifmetik o'zlashtirish operatori

 

3.8.3.  Mantiqiy o'zlashtirish operatori

 

3.8.4.  Belgili o'zlashtirish operatori

 

3.8.5.  Tashkiiiy operatorlar

 

3.8.6.  O'tish operatori

 

3.8.7.  Shartli operator

 

3.8.8.  Takrorlovchi (sikl) operatorlar

 

3.8.9.  Repeat   takrorlash (sikl) operatori

 

3.8.10.  While  takrorlash (sikl) operatori

 

3.8.11.  Bo'sh operator

 

3.9.  Qiymatlarning skalyar tiplari

 

3.9.1.  Sanalma tiplar

 

3.9.2.  Variant tanlash operatori

 

3.9.3.  Cheklangan tiplar

 

3.10.  Kombinatsiyali tiplar (yozuvlar)

 

3.11.  To'plamli tiplar

 

3.11.1.  Paskal tilida to'plamlarni belgilash

 

3.11.2.  To'plamlar ustida amallar

 

3.11.3.  To'plamii tipni berish va to'plamli o'zgaruvchilar

 

3.12. Massivlar (jadval kattaliklar)

 

3.12.1.  Bir o'lchamli massivlar

 

3.12.2.  Ko'p o'lchamli massivlar

 

3.13.  Protsedura-operatorlar

 

3.13.1.  Parametrsiz protseduralar

 

3.13.2.  Parametrli protseduralar

 

3.14.  Lokallashtirish tamoyili

 

3.15.  Protsedura-funksiyalar

 

3.16.  Turbo-Paskalda modullar

 

3.16.1.  Turbo-Paskalning modullari. Foydalanuvchi

modulini yaratish

 

3.16.2.  System modulining protsedura va funksiyalari

 

3.16.3 Crt modulining protsedura va funksiyalari

 

3.16.4 MSDOS modulining protsedura va funksiyalari

 

3.16.5.  Printer moduli

 

3.16.6.  Overlay modulining protsedura va funksiyalari

 

3.16.7.  Graph modulining protsedura va funksiyalari

 

3.17.  Faylli tiplar va dinamik ob'ektlar

 

3.17.1.  Faylli tiplar

 

3.17.2.  Xotiraning dinamik sohasi

 

 

3.17.3. Ko'rsatkichlar haqida boshlang'ich ma'lumotlar

 

4 BOB. SI DASTURLASH TILI

 

4.1.  Si tili   elementlari

 

4.1.1.  Tilning asosiy tushunchalari

 

4.1.2.  Identifikatorlar

 

4.1.3.  Operatsiya belgilari

 

4.2.  Dasturning tuzilishi

 

4.2.1.Boshlang'ich dastur

 

4.2.2. Dastur ob'ektlarining "yashash vaqti" va    ó "harakat" ko'lami

 

4.3.  Operatorlar

 

4.3.1.  Shartli operatorlar

 

4.3.2.  Takrorlash operatorlari (for, while, do)

 

4.3.3.  Break operatori

 

4.3.4.  Continue operatori

 

4.4.  Massivlar

 

4.4.1. Massalar ustida amallar

 

4.5.  Funksiya

 

4.5.1.  Funksiyani aniqlash

 

4.5.2.  Funksiyani e'lon qilish va chiqarish

 

4.6.  Protsessor direktivalari va kompilyatorga ko'rsatma

 

4.6.1.  Nomlangan o'zgaruvchi va makroaniqlashlar

 

4.6.2.  Shartli kompilyatsiya

 

4.6.3.  Bo'sh derektiva

 

4.7.  Xotira modeli

 

4.7.1.  Model turlari

 

4.7.2.  Turbo SI xotira modeli

 

4.8.  Fayllar ustida operatsiyalar

 

4.9.  Funksiyalar grafiklarini hosil qilish

 

4.9.1.   Nuqta tasvirini hosil qilish

 

4.9.2.  To'g'ri chiziq tasvirini hosil qilish

 

4.9.3.Aylana va yoy tasvirini hosil qilish