O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI

TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

 

 

“GUMANITAR FANLAR” KAFEDRASI

 

 

 

 

 

“MA'NAVIYAT ASOSLARI. DINSHUNOSLIK” FANIDAN MAXSUS FAKULTET TALABALARI UCHUN UCHUN

OQUV-USLUBIY KO’RSATMA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Toshkent - 2016

 

 

 

 

 

 

O’quv-uslubiy ko’rsatmada “Ma'naviyat asoslari. Dinshunoslik” fanidan amaliy(seminar) mashg’ulot rejalari, nazorat savollari va test topshiriqlari hamda adabiyotlar ro’yhati  kåltirilgan.

Ushbu  o’quv-uslubiy ko’rsatma TATU “Maxsus fakultet” 1 kurs talabalari uchun mo’ljallangan.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ê I R I SH

Prezidentimiz I.À.Kàrimîv tîmînidàn jàmiyatimizni yangilàsh màqsàdidà ishlàb chiqilgàn besh tàmîyil hàyotgà sîbit qàdàmlik bilàn tàtbiq etilàyotgàn hîzirgi pàytdà mà’nàviy-mà’rifiy ishlàrni àmàlgà îshirish, milliy istiqlîl g`îyalàrini hàr bir kishi îngigà singdirish và pirîvàrd nàtijàdà mà’nàviy bàrkàmîl, kîmil insînni, erkin shàõsni tàrbiyalàsh dàvlàtimiz siyosàtining ustivîr yo`nàlishlàri bo`lib qîlmîqdà.

   Îliy o`quv yurtlàridà “Mà’nàviyat àsîslàri. Dinshunîslik” kursini o`qitishdàn ko’zlangan àsîsiy màqsàd quyidàgilàrdàn ibîràt:

-   tà’limni insînpàrvàrlàshtirishning màrkàziy màsàlàsi yoshlardà yuksàk mà’nàviyat, yuksàk àhlîq, fuqàrîlik sifàtlàrini shàkllàntirish, insînning îr-nîmusi, shà’ni, iymîni, màs’uliyati kàbi tuyg`ulàrni, vàtànpàrvàrlik, insînpàrvàrlik kàbi mà’nàviy-ruhiy fàzilàtlàrni tàrbiyalàshdàn ibîràt;

-   harbiylàrni kàsbiy, iõtisîslik tàyyorgàrligi millàtimizning bîy mà’nàviy merîsidàn îziq îlàdigàn, ulàrning yuksàk mà’nàviy àhlîqiy imkîniyatlàri, keng dunyoqàràshi àql-idrîki bilàn o`zàrî muvîfiq kelishi zàrur;

-   mustàqil Respublikàmizdà màvjud bo`lgàn muàmmîlàrni hàl etish kàliti yurtimizdà mà’nàviy-àhlîqiy muhitni milliy zàmindà sîg`lîmlàshtirishdir. O`zbek milliy õususiyatidàgi do`stlikni, hàmkîrlikni, hàmnàfàslikni, iymînli-e’tiqîdlilikni ulug`làsh, qiyin àhvîldà qîlgànlàrgà hàr dîim yordàmgà kelish, shukrînàlik bilàn yashàsh, bîsiq-vàzminlik, insîf-diyonàtlilik, shàrm-hàyolilik, iffàtlilik fàzilàtlàrini shàkllàntirishgà yordàm berish.

   “Mà’nàviyat àsîslàri. Dinshunîslik” fànining màzmuni tàlàbàlàrdà din, uning turli shàkllàri, tà’limîtlàri, yo`nàlishlàri, màzhàblàri hàqidà to`g`ri ilmiy õulîsà chiqàrà îlàdigàn dunyoqàràshni shàkllàntirishdàn ibîràt. Màqsàd tàlàbàlàrgà dinning kelib chiqishi, evîlyutsiîn rivîjlànish dàràjàsi, bugungi kundàgi ilmiy và bîtiniy àhàmiyati hàmdà insîn hàyotidà tutgàn o`rni và mîhiyati hàqidà ilmiy tushunchàlàr berish.

Ushbu uslubiy qo’llanmaTATU Maxsus fakulteti talabalari uchun “Ma'naviyat asoslari. Dinshunoslik” fanidan amaliy(seminar) mashg’ulotlar namunaviy dasturi asosida, ishchi dastur rejasiga muvofiq tuzildi.

Amaliy(seminar)mashg’ulotlar bilimlarni chuqurlashtirish va mustahkamlashning asosiy vositasidir. Bunga esa har bir talaba mashg’ulotlarga yuksak mas'uliyat bilan, muntazam tayyorgarlik ko’rgandagina erishish mumkin.

 

 

 

“MA'NAVIYAT ASOSLARI. DINSHUNOSLIK” FANIDAN AMALIY(SEMINAR) MASHG’ULOTLAR REJASI

¹

Amaliy(seminar) mavzulari

Amaliy(seminar)mashg’ulot (soat)

   1

“Ma'naviyat asoslari” kursining maqsad va vazifalari

2

   2

Ma'naviyatning tarkibiy qismlari, ularning o’zaro munosabatlari va rivojlanish xususiyatlari

2

   3

Ma'naviyatning rivojlanish qonuniyatlari. Ma'naviyatning iqtisodiyot, siyosat, huquq bilan bog’liqligi.

2

4

Ma'naviyatda milliylik va umuminsoniylik.

2

5

Qadimgi Markaziy Osiyo xalqlari ma'naviyatining shakllanish tarixi

2

6

Harbiy xizmatchilarning milliy o’zligini anglash, vatanparvarlik  ruhini  shakllantirishda Amir Temur va temuriylar sulolasi davridagi ma'naviyatning ahamiyati

2

7

Harbiy xizmatchilarning milliy o’zligini anglash, vatanparvarlik  ruhini  shakllantirishda Amir Temur va temuriylar sulolasi davridagi ma'naviyatning ahamiyati

2

8

Din - ijtimoiy hodisa.

2

9

Dinning tarixiy shakllari va Markaziy Osiyo hududida namoyon bo’lishi

2

10

Jahon dinlari va asosiy oqimlari:Buddaviylik, xristianlik,islom

4

11

Din va davlat. “Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar” to’g’risidagi Qonun

2

12

Diniy ekstremizm, fundamentalizm va terrorizm-jamiyat xavfsizligiga tahdid. Diniy ekstremizm va fundamentalizmga qarshi  kurashning ma'naviy-ma'rifiy asoslari

2

13

Shaxsiy tarkibda diniy ekstremizm va fundamentalizmga qarshi immunitetni shakllarnining asosiy uslublari

2

 

ÆÀÌÈ

28

 

 

 

“MA'NAVIYAT ASOSLARI. DINSHUNOSLIK” FANIDAN

AMALIY(SEMINAR) MASHG’ULOTLARINI TASHKIL ETISH BO’YICHA

KO’RSATMA VA TAVSIYALAR

 

Amaliy(seminar)mashg’ulotlarini tashkil etish bo’yicha kafedra professor-o’qituvchilari tomonidan ko’rsatma va tavsiyalar ishlab chiqilgan. Unda darslik va uslubiy qo’llanmalar asosida talabalar bilimlarini mustahkamlashga erishish, tarqatma materiallardan foydalanish, ilmiy maqolalar va tezislarni chop etish orqali talabalar bilimini oshirish, mavzular bo’yicha ko’rgazmali o’quv vositalarni tayyorlash tavsiya etiladi. Amaliy(seminar) mashg’ulotlarida talabalar o’tilgan mavzular bo’yicha o’zlaridagi bilim, ko’nikmalari hamda malakalarini amaliy jihatdan mustahkamlab boradilar.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

AMALIY  (SEMINAR) MASHG’ULOTLAR MAVZUSI , REJASI, NAZORAT SAVOLLARI HAMDA TAVSIYA ETILADIGAN ADABIYOTLAR

 

 

Mavzu 1. “Ma'naviyat asoslari” kursining maqsad va vazifalari - 2 soat

 

Rejà:

1.                       Mà’nàviyatning tà’rifi, tàhlili, àsîsiy kàtegîriyalàri, uning rivîjlànish qînuniyatlàri.

2.                       Islîm Kàrimîv tîmînidàn milliy-mà’nàviy tiklànish kîntseptsiyasining ishlàb chiqilishi và uning mîhiyati.

3.                       Mustàqillik yillàridà milliy mà’nàviyatning tiklànishi và rivîjlànishidà Islîm Kàrimîvning õizmàtlàri.

 

Munozara uchun savollar:

1.   Milliy-mà’nàviy tiklànish degàndà nimàni tushunàsiz?

2.   Islîm Kàrimîvning milliy-mà’nàviy tiklànish kîntseptsiyasini ishlàb chiqqànligini nimàlàrdà ko`rsàtib berà îlàsiz?

3.   Islîm Kàrimîv tîmînidàn «mà’nàviyat» tushunchàsigà berilgàn tà’rifning mîhiyati nimàdàn ibîràt?

4.   Islîm Kàrimîv ishlàb chiqqàn milliy-mà’nàviy tiklànish kîntseptsiyasining qàndày nàzàriy và àmàliy àhàmiyati bîr?

5.   Mustàqillik yillàridà milliy-mà’nàviy tiklànishimizdà Islîm Kàrimîvning õizmàtlàri nimàlàrdàn ibîràt?

6.   Nimà uchun Islîm Kàrimîv mà’nàviyatni rivîjlàntirishgà ustivîr vàzifà sifàtidà qàràmîqdà?

7.   Islîm Kàrimîv tîmînidàn O`zbekistîndà XXI àsrdà mà’nàviyatni rivîjlàntirishning qàndày vàzifàlàri belgilàb berildi?

8.   Milliy-mà’nàviy tiklànish và mà’nàviyatni rivîjlàntirishning mukàmmàl g`îyalàri  Islîm  Kàrimîvning qàysi àsàrlàridà àsîslàb berilgàn?

 

Adabiyotlar

1.   Kàrimîv I.À. Yuksàk mà’nàviyat - engilmàs kuch. - T.: Mà’nàviyat, 2008

2.   Kàrimîv I.À. Milliy istiqlîl màfkuràsi-õàlq e’tiqîdi và buYuk kelàjàkkà ishînchdir. –T.: O`zbekistîn, 2000

3.   Kàrimîv I.À. Eng  àsîsiy mezîn – hàyot hàqiqàtini àks ettirish. - T.: O`zbekistîn, 2009.

4.   Bîbîmurîdîv À. Islîm îdîbi và màdàniyati. –T.: Cho`lpîn, 1995

5.   Imîmnàzàrîv M. Milliy mà’nàviyatimiz nàzàriyasigà chizgilàr. –T.: Shàrq, 1998

 

Ìàâçó2.Ma'naviyatning tarkibiy qismlari, ularning o’zaro munosabatlari va rivojlanish xususiyatlari - 2 soat

 

Rejà:

1.      Mà’nàviyat và màdàniyat, ulàrning o`zàrî munîsàbàti.

2.      Mà’nàviy merîs - mà’nàviyat rivîjlànishining àsîsi.

3.      Mà’nàviyat và màfkurà, ulàrning jàmiyat,  insîn hàyotidà tutgàn o`rni và rîli.

 

Munozara uchun savollar:

1.      Màdàniyat nimà? Uning qàndày turlàrini bilàsiz?

2.      Nimà uchun màdàniyat, umuminsîniy hîdisà sànàlàdi?

3.      Màdàniy và mà’nàviy merîs nimà? Ulàrning fàrqi.

4.      O`zbek õàlqining bîy màdàniy và mà’nàviy merîsigà nimàlàr kiràdi?

5.      Màfkurà và mà’nàviyat munîsàbàtlàrini qàndày tushunàsiz?

6.      Milliy istiqlîl màfkuràsining màzmuni và mîhiyati.

Adabiyotlar

1.      Kàrimîv I.À. Milliy istiqlîl màfkuràsi-õàlq e’tiqîdi và buyuk kelàjàkkà ishînchdir. –T.: O`zbekistîn, 2000

2.      Kàrimîv I.À. Yuksàk mà’nàviyat - engilmàs kuch. - T.: Mà’nàviyat, 2008

3.      Kàrimîv I.À. Eng  àsîsiy mezîn – hàyot hàqiqàtini àks ettirish. - T.: O`zbekistîn, 2009.

4.      Àhlîq-îdîbgà îid hàdis nàmunàlàri.-T., 1990

5.      Bîbîmurîdîv À. Islîm îdîbi và màdàniyati. –T.: Cho`lpîn, 1995

6.      Imîmnàzàrîv M. Milliy mà’nàviyatimiz nàzàriyasigà chizgilàr. –T.: Shàrq, 1998

7.       Milliy istiqlîl g`îyasi: àsîsiy tushunchà tàmîyillàr. –T.: O`zbekistîn, 2000

 

Ìàâçó 3.Ma'naviyatning rivojlanish qonuniyatlari. Ma'naviyatning iqtisodiyot, siyosat, huquq bilan bog’liqligi - 2 soat 

 

Rejà:

1.      Iqtisîdiyot tushunchàsi. O`zbekistîn Respublikàsining o`zigà õîs bîzîr iqtisîdiyoti yo`lidàn - jàhîn tàn îlgàn «O`zbekistîn  yo`lidàn» rivîjlànishi.

2.      Mà’nàviyat và mà’rifàt jàmiyatning Yuksàk iqtisîdiy tàràqqiyotgà erishish shàrti ekànligi.

3.      O`zbekistîn milliy mustàqilligining iqtisîdiy và mà’nàviy-mà’rifiy àsîslàri.

 

Munozara uchun savollar:

1.  Iqtisîdiyot fàni nimàni o`rgànàdi?

2.  Bîzîr iqtisîdiyoti degàndà nimàni tushunàsiz?

3.  Mustàqil O`zbekistînning bîzîr munîsàbàtlàrigà o`tishining o`zigà õîs yo`lini qàndày tushunàsiz?

4.  Nimà uchun mà’nàviyat và iqtisîd o`zàrî bîg`liq?

5.  Tàdbirkîrning mà’nàviy õislàtlàrigà nimàlàr kiràdi?

6.  O`zbekistîn mustàqilligining iqtisîdiy và mà’nàviy-mà’rifiy zàminlàri nimàlàrdà deb bilàsiz?

 

Adabiyotlar:

1.    Kàrimîv I.À. O`zbekistîn: milliy istiqlîl, iqtisîd, siyosàt, màfkurà. –T.: O`zbekistîn, 1993

2.    Kàrimîv I.À. O`zbekistînning o`z istiqlîl và tàràqqiyot yo`li- O`zbekistîn buYuk kelàjàk sàri: -T.: O`zbekistîn, 1998

3.    Kàrimîv I.À. Jàmiyatimiz màfkuràsi õàlqni-õàlq, millàtni-millàt qilishgà õizmàt etsin. –T.: O`zbekistîn, 1998

4.    Kàrimîv I.À. Jàhîn mîliyaviy-iqtisîdiy inqirîzi, O`zbekistîn shàrîitidà uni bàrtàràf etishning yo`llàri và chîràlàri. - T.: O`zbekistîn, 2009

5.    Kàrimîv I.À. Màmlàkàtimizdà demîkràtik islîhîtlàrni chuqurlàshtirish và fuqàrîlik jàmiyatini rivîjlàntirish kîntseptsiyasi. – T.: Õàlq so`zi, ¹ 220. 13  nîyabr, 2010.

 

 

Ìàâçó 4. Ma'naviyatda milliylik va umuminsoniylik - 2  soat

 

Rejà:

1.      Milliy mà’nàviyat và uning õususiyatlàri.

2.      Umuminsîniy mà’nàviyat và uning zàminlàri.

3.      Bîzîr munîsàbàtlàri shàrîitidà millàtlàràrî màdàniy-mà’nàviy munîsàbàtlàrning kengàyishi và chuqurlàshuvi.

 

Munozara uchun savollar:

1.    Mà’nàviyat qàndày guruhlàrgà bo`linàdi?

2.    Milliy mà’nàviyat nimà?

3.    Mintàqàviy mà’nàviyatgà nimàlàr kiràdi?

4.    Umuminsîniy mà’nàviyatni qàndày tushunàsiz?

5.    Milliy và umuminsîniy mà’nàviyatning o`zàrî bîg`liqligi.

6.    O`zbek õàlqi milliy mà’nàviyatining o`zigà õîs jihàtlàrini izîhlàng.

7.    O`zbekistîndàgi milliy-mà’nàviy siyosàtning mîhiyati.

8.    Qàndày milliy màdàniy màrkàzlàrni  bilàsiz?

 

Adabiyotlar:

1.      O`zbekistîn Respublikàsi Kînstitutsiyasi. -T., O`zbekistîn, 2014

2.      Kàrimîv I.À. Jàmiyatimiz màfkuràsi õàlqni-õàlq, millàtni-millàt qilishgà õizmàt etsin. –T.: O`zbekistîn, 1998

3.      Kàrimîv I.À. Yuksàk mà’nàviyat - engilmàs kuch. - T.: Mà’nàviyat, 2008

4.      Kàrimîv I.À. Îzîd và îbîd vàtàn, erkin fàrîvîn hàyot pirîvàrd màqsàdimiz. –T.: O`zbekistîn, 2000

5.      Kàrimîv I.À. Hàmkîrlik, tàràqqiyot và õàvfsizlikni tà’minlàsh yo`lidàn. //I.À.Kàrimîvning BMT SÀMMITI Mingyillik rivîjlànish màqsàdlàrigà bàg`ishlàngàn yalpi màjlisidàgi nutqi//. –T.: Õàlq so`zi, ¹ 183.  21 sentyabr, 2010

6.      Imîmnàzàrîv M. Milliy mà’nàviyatimiz nàzàriyasigà chizgilàr. –T.: Shàrq, 1998

7.      Umàrîv E., Àbdullàev M. Mà’nàviyat àsîslàri. –T.: Shàrq,2005

 

 

 

Ìàâçó 5. Qadimgi Markaziy Osiyo xalqlari ma'naviyatining shakllanish tarixi  - 2 soat

 

Rejà:

1.      Qadimgi xalq oqzaki ijodi va yozma yodgorliklarda ma'naviyat va ma'rifat masalalari

2.      "Avesto"da inson va uning ma'naviyat va ma'rifati masalalari

3.      Moniylik va mazdakizm ta'limotlarida ma'naviyat va ma'rifat masalalari

 

Munozara uchun savollar:

1.      Milliy ma’naviyatimizningbir necha ming yillik tarixini necha yirik davrga ajratib o’rganiladi?

2.      O‘rta Osiyo xalqlarining qadimiy mif va afsonalari qanday mavzularida bo‘lgan?

3.      Zardushtiylik dinining paydo bo’lishi haqida nimalarni bilasiz?

4.      “Avesto” da inson ma’naviyati masalalari hamda komil inson masalasiga qanday yondashilgan?

5.      Moniylik va mazdakizm ta’limotlarida shaxsh ma’naviyati masalalari qanday talqin etiladi?

 

Adabiyotlar:

1.      Kàrimîv I.À. Yuksàk mà’nàviyat - yengilmàs kuch. - T.: Mà’nàviyat, 2008

2.      Imîmnàzàrîv M. Milliy mà’nàviyatimiz nàzàriyasigà chizgilàr. –T.: Shàrq, 1998

3.      Homidiy H. Avestodan Shohnomaga. - T.: Shàrq,2001`

4.      Umàrîv E., Àbdullàev M. Mà’nàviyat àsîslàri. –T.: Shàrq,2005

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Mavzu 6. Harbiy xizmatchilarning milliy o’zligini anglash, vatanparvarlik  ruhini shakllantirishda Amir Temur va temuriylar sulolasi davridagi ma'naviyatning ahamiyati - 2 soat

 

Reja:

1.      Àmir Temur buyuk dàvlàt àrbîbi, Yuksàk mà’nàviyat sîhibi.

2.      Temuriylàr sulîlàsi dàvridà mà’nàviyat và mà’rifàt rivîji.

3.      Àmir Temur và temuriylàr sulîlàsi dàvridà yaràtilgàn mà’nàviy merîsning o`zbek õàlqining mà’nàviy tiklànishidà tutgàn o`rni.

 

Munozara uchun savollar:

1.      Nimà uchun Àmir Temurni buyuk dàvlàt àrbîbi và sàrkàrdà deymiz?

2.      Àmir Temurning Yuksàk mà’nàviyat egàsi ekànligini izîhlàng.

3.      «Temur tuzuklàri» qàndày àsàr?

4.      «Temur tuzuklàri» àsàridàgi àdîlàt, to`g`rilik, hàlîllik, do`stlàrgà sàdîqàt, vàtànpàrvàrlik to`g`risidàgi fikrlàrdàn misîllàr keltiring.

5.      Mirzî Ulug`bekning ilm-fàn và mà’rifàt rivîjigà qo`shgàn hissàsi nimàlàrdàn ibîràt?

6.      Ulug`bek Àkàdemiyasidà fàîliyat ko`rsàtgàn îlimlàrdàn kimlàrni bilàsiz?

7.      Nimà uchun Àlisher Nàvîiyni «So`z mulkining sultîni» deb àtàymiz? (misîllàr bilàn isbîtlàng).

8.      Àlisher Nàvîiy mà’nàviyatini ifîdàlîvchi qàndày õislàtlàrini bilàsiz? (misîllàr bilàn isbîtlàng).

9.      Àlisher Nàvîiyning qàndày àsàrlàrini bilàsiz?

10.  Mustàqillik và Àmir Temur, temuriylàr dàvrigà munîsàbàtdàgi o`zgàrishni tushuntirib bering.

 

Adabiyotlar:

1.      Kàrimîv I.À. Àmir Temur-fàõrimiz, g`ururimiz. –T.: O`zbekistîn, 1996

2.      Kàrimîv I.À. Tàriõiy õîtiràsiz kelàjàk yo`q.. -Tîshkent.: O`zbekistîn, 1998

3.      Kàrimîv I.À. Yuksàk mà’nàviyat - engilmàs kuch. - T.: Mà’nàviyat, 2008

4.      Àmir Temur o`gitlàri. –T., 1992

5.      Imîmnàzàrîv M. Milliy mà’nàviyatimiz nàzàriyasigà chizgilàr. –T.: Shàrq, 1998

6.      Umàrîv E., Àbdullàev M. Mà’nàviyat àsîslàri. –T.: Shàrq,2005

 

Mavzu 7. Harbiy xizmatchilarda milliy o’zlikni anglash, uni mustahkamlash va millatlararo totuvlikni ta'minlash masalalari - 2  soat

 

Reja:

1.      Harbiy xizmatchilarning milliy g’îya, milliy o’zlikni ànglàshi, uning turli tàlqinlàri và tàràqqiyotning o’zàrî bîg’liqligi.

2.       Tàriõiy õîtirà, milliy o’zlikni ànglàsh và undàn bågînàlàshish îqibàtlàri.

3.      Mustaqillik yillarida millatlararo totuvlikni ta'minlash masalalari

 

Munozara uchun savollar:

1.      I. Kàrimîv àsàrlàridà milliy qàdriyatlàr nàzàriyasining tàkîmillàshuvi.

2.       O’zbåkistîndà milliy o’zlikni anglashni tiklànishidà jàmîàt tàshkilîtlàrining o’rni qanday?

3.      O’zbåk milliy-màdàniy qàdriyatlàrining tiklànishidà urf-îdàtlàr haqida gapiring?

4.      O’zbåkistîndàgi mintàqàviy qàdriyatlàr và ulàrning milliy qàdriyatlàr tizimidàgi àhàmiyati.

5.       Milliy-màdàniy qàdriyatlàrining tiklànishidà õàlq îg’zàki ijîdiyotining o’rni.

6.      O’zbåkistîndà milliy màdàniy qàdriyatlàr tiklànishidà milliy-màdàniy màrkàzlàrning o’rni.

7.      O’zbåk milliy-màdàniy qàdriyatlàri tàkîmillàshuvidà shàrq mutàfàkkirlàri àsàrlàrining tutgàn o’rni.

8.      Àn’ànàviy o’zbåk milliy qàdriyatlàrigà milliy tàràqqiypàrvàrlàrning munîsàbàti.

 

Adabiyotlar:

1.           Kàrimîv I. À. O’zbåkistîn XXI àsr bo’sàg’àsidà: õàvfsizlikkà tàhdid, bàrqàrîrlik shàrtlàri và tàràqqiyot kàfîlàtlàri. – Tîshkånt: O’zbåkistîn, 1997. – B.110.

2.           Karimov I.A. Yangilanish va barqaror taraqqiyot yo`lidan yanada izchil haraqat qilish, halqimiz uchun farovon turmush sharoiti yaratish - asosiy vazifamizdir. – T.: O`zbekiston, 2007.

3.           Otamurotov. S. "O`zbekistonda ma`naviy ruhiy tiklanish". –T.: 2003.

4.           Ochildiyev A. Milliy g’oya va millatlararo munosabatlar. – T.: O`zbekiston, 2004.

 

 

 

Mavzu 8.Din - ijtimoiy hodisa - 2   soat

 

Reja:

1.           Dinshunîslik fànini o`qitishdàn ko`zdà tutilgàn àsîsiy màqsàd.

2.           Dinninng jàmiyatdàgi funktsiyalàri.

3.           Dinning pàydî bo`lishi màsàlàsi va  tàsnifi.

 

Munozara uchun savollar:

1.      Dinshunîslik fànining àsîsiy màqsàdi nimàlàrdàn ibîràt?

2.      Dingà qàndày tà’riflàr berilgàn?

3.      Din jàmiyatdà qàndày vàzifà(funktsiya)làrni bàjàràdi?

4.      Dinni o`rgànishdà qàndày yondîshuv turlàrini bilàsiz?

5.       Dinlàr nimàlàr àsîsidà tàsnif qilinàdi?

6.      Dinlàrning qàndày turlàrini bilàsiz?

 

Adabiyotlar:

1.      O`zbekistîn Respublikàsi Kînstitutsiyasi. -T., O`zbekistîn, 2014

2.      “Vijdîn erkinligi và diniy tàshkilîtlàr to`g`risidà”gi O`zbekistîn Respublikàsining Qînuni (yangi tàhrir) - T., 1998

3.      Kàrimîv I.À. Yuksàk mà’nàviyat - yengilmàs kuch. - T.: Mà’nàviyat, 2008

4.      Mo’minov A., Yo’ldoshxo’jaåv, Rahimjonov D., Komilov M., Abdusattorov A., Oripov A. Dinshunoslik. O’zbåkiston Råspublikasi Oliy va O’rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan. – T.: Mehnat, 2004.

5.      Diniy ekstråmizm va tårrorizmga qarshi kurashning ma'naviy-ma'rifiy asoslari: o’quv qo’llanma. Mas'ul muharrir A.S.Ochildiåv; – T.: “Toshkånt islom univårsitåti” nashriyot-matbaa birlashmasi, 2008.

6.      Ochildiåv A., Najmiddinov J. Missionårlik: mohiyat, maqsadlar, oqibatlar va oldini olish yo’llari (yuz savolga yuz javob). – T.: “Toshkånt islom univårsitåti” nashriyot-matbaa birlashmasi, 2009.–200 b.

7.      Karimov A. Diniy mutaassiblikning tarixiy ildizlari va zamonaviy ko’rinishlari: o’quv-uslubiy qo’llanma – T.: Movarounnahr, 2011.

 

 

Mavzu 9.  Dinning tarixiy shakllari va Markaziy Osiyo hududida namoyon bo’lishi                 - 2   soat

 

Reja:

1.                       Diniy îng àsîslàrining shàkllànishi

2.                       Dastlabki diniy tasavvurlar

3.                       Ibtidîiy mifîlîgiya

 

Munozara uchun savollar:

1.      Dinning qàndày ibtidîiy shàkllàrini bilàsiz?

2.       Dinning pàydî bo`lishi hàqidà tàdqiqîtchilàr qàndày fikrlàr bildirishgàn?

3.      Fetishizm dinning qàndày ko`rinishi?

4.       Ànimizm qàndày e’tiqîdgà àsîslànàdi?

5.       Shîmînlik degàndà nimàni tushunàsiz?

 

Adabiyotlar:

1.      Mo’minov A., Yo’ldoshxo’jaåv, Rahimjonov D., Komilov M., Abdusattorov A., Oripov A. Dinshunoslik. O’zbåkiston Råspublikasi Oliy va O’rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan. – T.: Mehnat, 2004. – 315 b.

2.      O’zbåkiston xalqining dini, madaniyati va urf-odatlari: tarix va hozirgi holat. Ilmiy maqolalar to’plami. – T.: “Toshkånt islom univårsitåti” nashriyot-matbaa birlashmasi, 2011.

3.      Karimov A. Diniy mutaassiblikning tarixiy ildizlari va zamonaviy ko’rinishlari: o’quv-uslubiy qo’llanma – T.: Movarounnahr, 2011. – 63 b.

4.      Ochildiåv A., Najmiddinov J. Missionårlik: mohiyat, maqsadlar, oqibatlar va oldini olish yo’llari (yuz savolga yuz javob). – T.: “Toshkånt islom univårsitåti” nashriyot-matbaa birlashmasi, 2009.–200 b.

5.      Achildiyev A. Diniy bag’rikenglik va mutaassiblik (yuz savolga yuz javob). T.: TIU, 2007

 

 

 

 

 

Mavzu 10.      Jahon dinlari va asosiy oqimlari:Buddaviylik, xristianlik,islom - 4   soat

Reja:

1.      Buddàviylik  dinining paydo bo’lishi,  tà’limîti

2.      Buddàviylikning tàrqàlishi va  mànbàlàri.

3.      Õristiànlikning vujudgà kelishi va ta’limoti,  îqimlari, muqàddàs manbasi.

4.      Islîm tà’limîti va Muhàmmàd àlàyhissàlîmning hàyotlàri.

5.      Qur’onva hadis – Islom dinining asosiymanbalari.

6.      Hadisvamashhurmuhaddislar.

Munozara uchun savollar:

1.      Buddàviylik  dinining paydo bo’lishi va tarqalishiga sabab bo’lgan omillar haqida nimalarni bilasiz?

2.      Buddàviylik  àsîschisi hàqidàõàbàr beruvchi fîlklîr và bàdiiy àdàbiyotlàrda qanday ma’lumotlar berilgan?

3.              Buddàviylik  dinining ta’limoti va asosiy manbasi nimalarni  o’z ichiga oladi?

4.      Õristiànlik birinchi bo`lib qàysi dàvrdà và qàerdà tàrqàldi?

5.      Õristiànlikning àsîsiy àqidàsi va àsîsiy îqimlàrini bilàsizmi?

6.      Õristiànlikning muqàddàs kitîbi qàysi?Iisus Õristîs shàõsi hàqidà nimàlàr bilàsiz?

7.      Hîzirgi pàytdà õristiànlikning àsîsiy màrkàzlàri qàerdà?

8.      Õristiànlikning qàndày mànbàlàrini bilàsiz?

9.      Islîm dining àsîsiy àqidàsi nimàlàrdàn ibîràt?

10.  Muhàmmàd àlàyhi-s-sàlîm qàysi dàvrdà và qàerdà dunyogà keldilàr?

11.  Islîm dining muqaddas manbasi - Qur’îni Kàrim   haqida nimalarni bilasiz?

Adabiyotlar:

1.      “Vijdîn erkinligi và diniy tàshkilîtlàr to`g`risidà”gi O`zbekistîn Respublikàsining Qînuni (yangi tàhrir) - T., 1998

2.      Karimov I.A. Din odamzodni håch qachon yomon yo’lga boshlamaydi // Islom ziyosi o’zbågim siymosida. –  Toshkånt: Toshkånt islom univårsitåti, 2005. – B. 524.

3.      Buddizm. Slîvàr. -M., 1992

4.      Mo’minov A., Yo’ldoshxo’jaåv, Rahimjonov D., Komilov M., Abdusattorov A., Oripov A. Dinshunoslik. O’zbåkiston Råspublikasi Oliy va O’rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan. – T.: Mehnat, 2004. – 315 b.

5.      Karimov A. Diniy mutaassiblikning tarixiy ildizlari va zamonaviy ko’rinishlari: o’quv-uslubiy qo’llanma – T.: Movarounnahr, 2011.

Mavzu 11.  Din va davlat. “Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar” to’g’risidagi Qonun –

2 soat

 

Reja:

1.      Diniy bag’rikenglik

2.      Islomda bag’rikenglik masalalari.

3.      O’zbekiston - diniy bag’rikenglik o’lkasi.

4.      “Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar” to’g’risidagi Qonunning mazmuni va mohiyti.

Munozara uchun savollar:

1.      O’zbekistonning dunyoviy rivojlanish yo’li deganda nimani tushunasiz?

2.      Davlatning dinga munosabatini belgilab beruvchi asosiy tamoyillarning mohiyati nimada?

3.      Vijdon erkinligi huquqining konstitutsiyaviy asoslari deganda nima tushuniladi?

4.      "Dunyoviylik - daxriylik emas" tamoyilining ijtimoiy ahamiyati nimada?

5.      O’zbekistonda q‘aysi konfessiyalarga mansub diniy tashkilotlar faoliyat ko’rsatadi?

Adabiyotlar:

1.      “Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to’g’risida”gi O’zbekiston Respublikasining Qonuni (yangi tahriri) // O’zbekistonning yangi qonunlari, T. 19. T., Adolat, 1998.

2.      Karimov I.A. O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari // Karimov I.A. O’zbekiston buyuk kelajak sari. - T.: O’zbekiston, 1998.

3.      Karimov I.A. Alloh qalbimizda, yuragimizda. “Turkiston press” axborot agentligi muxbirining savollariga javoblar // Karimov I.A. Biz kelajagimizni o’z qo’limiz bilan quramiz. - T. 7. - T.: O’zbekiston, 1999. - B.

4.      E'tiqod erkinligi qonuniy asosda bo’lsin. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning Oliy Majlis XI sessiyasida so’zlagan nutqi // Xalq so’zi, 1998, 5 may.

5.      Hasanov A. Diniy bag’rikenglik. O’zbekiston-an'anaviy diniy bag’rikenglik o’lkasi // Ma'naviy va diniy yetuklik - davr talabi / Mas'ul muharrir R.V.Abdullayev. - T.: “Toshkent islom universiteti” nashriyot-matbaa birlashmasi, 2009.

6.      Islom va hozirgi zamon / O’quv qo’llanma. Mas'ul muharrir Sh.Yovqochev. - T.: “Toshkent islom universiyeti” nashriyot-matbaa birlashmasi, 2010. - 207 b.

7.      Husnidinov Z. O’zbekistonda diniy bag’rikenglik. T.: TIU, 2006.

 

Mavzu 12.Diniy ekstremizm, fundamentalizm va terrorizm - jamiyat havfsizligiga tahdid Diniy ekstremizm va fundamentalizmga qarshi  kurashning ma'naviy-ma'rifiy asoslari –

 2   soat

 

Reja:

1.     Fundamentalizm va ekstremizmniningvujudga kelishi va omillari

2.     Terrorizmga qarshikurashda dinningroli

3.     Diniy ekstremizm va terrorizmga qarshi  kurashda “Jaholatga qarshi ma’rifat” g’oyasining ahamiyati

 

Munozara uchun savollar:

1.      Diniy ekstremizm va terrorizmning Markaziy Osiyoda namoyon bo’lishining o’ziga xos xususiyatlari nimalarda ko’rinadi?

2.      Diniy ekstremistik harakatlar  Markaziy Osiyoga nisbatan qanday  g’arazli maqsadlarni ko’zlamoqda?

3.      Markaziy Osiyoda faoliyat yuritishga intilayotgan qanday diniy ekstremistik tashkilotlar mavjud?

4.      Yoshlar va xotin-qizlar orasida  ekstremistik  g’oyalarni tarqatishga urinishning asosiy sabablari va ularni oldini olish yo’llari haqida nima deyish mumkin?

5.      "Jaholatga qarshi ma'rifat"g’oyasining diniy ekstremizm va terrorizmning oldini olishdagi ahamiyati qanday?

 

Adabiyotlar:

1.      O`zbekistîn Respublikàsi Kînstitutsiyasi. -T., O`zbekistîn, 2014

2.      “Vijdîn erkinligi và diniy tàshkilîtlàr to`g`risidà”gi O`zbekistîn Respublikàsining Qînuni (yangi tàhrir) - T., 1998

3.      Karimov I.A. Xavfsizlik va tinchlik uchun kurashmoq kårak. – T. 10. –T.: O’zbåkiston, 2002. – 429 b.

4.      Karimov I.A. Din odamzodni håch qachon yomon yo’lga boshlamaydi.// Islom ziyosi o’zbågim siymosida. –  Toshkånt: Toshkånt islom univårsitåti, 2005. – B. 524.

5.      Kàrimîv I.À. Hàmkîrlik, tàràqqiyot và õàvfsizlikni tà’minlàsh yo`lidàn. //I.À.Kàrimîvning BMT SÀMMITI Mingyillik rivîjlànish màqsàdlàrigà bàg`ishlàngàn yalpi màjlisidàgi nutqi//. –T.: Õàlq so`zi, ¹ 183.  21 sentyabr, 2010

6.      À.Mo`minîv. Dinshunîslik àsîslàrini o`qitish và o`rgàtishning yagînà kîntseptsiyasi. –T., 1990.

7.      Mo’minov A., Yo’ldoshxo’jaåv, Rahimjonov D., Komilov M., Abdusattorov A., Oripov A. Dinshunoslik. O’zbåkiston Råspublikasi Oliy va O’rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan. – T.: Mehnat, 2004. – 315 b.

8.      Diniy ekstremizm và terrîrizmgà qàrshi kuràshning mà’nàviy-mà’rifiy àsîslàri.-T.: Tîshkent islîm universiteti,  2005

9.      Ochildiåv A., Najmiddinov J. Missionårlik: mohiyat, maqsadlar, oqibatlar va oldini olish yo’llari (yuz savolga yuz javob). – T.: “Toshkånt islom univårsitåti” nashriyot-matbaa birlashmasi, 2009. –200 b.

10.  Islom ma'rifati: asliyat va talqin: o’quv-uslubiy qo’llanma // Mas'ul muharrir Usmonxon Alimov. – T.: “Toshkånt islom univårsitåti” nashriyot-matbaa birlashmasi, 2011. – B. 158.

 

Mavzu 13.      Shaxsiy tarkibda diniy ekstremizm va fundamentalizmga qarshi immunitetni shakllantirishnining asosiy uslublari. - 2   soat

 

Reja:

1.      Harbiy xizmatchilar ongi va qalbida ma’naviy-ahloqiy va  ma'rifiy qadriyatlarni shakllantirishning ustuvor vazifalari

2.      Diniy ekstremizm va terrorizmning oldini olishda mafkuraviy immunitetning  o’rni va ahamiyati

3.      Shaxsiy tarkibda diniy ekstremizm va fundamentalizmga qarshi immunitetni shakllantirishning asosiy uslub va yo’nalishlari

 

Munozara uchun savollar:

1.      Ijtimoiy-iqtisodiy  islohotlar jamiyat rivojlanishiga qanday ta’sir ko’rsatadi?

2.      Jamiyatning ma’naviy-ma'rifiy yangilanishi va barqaror ijtimoiy taraqqiyoti o’rtasida qanday aloqadorlik bor?

3.      Harbiy xizmatchilar ongi va qalbida ma’naviy-ahloqiy va  ma'rifiy qadriyatlarni shakllantirishning qanday vazifalari mavjud?

4.      Diniy ekstremizm va terrorizmning oldini olishda mafkuraviy immunitetning  o’rni va ahamiyatini qanday baholash mumkin?

5.      Shaxsiy tarkibda diniy ekstremizm va fundamentalizmga qarshi immunitetni shakllantirish qanday amalga oshiriladi?

 

Adabiyotlar:

1.      O`zbekistîn Respublikàsi Kînstitutsiyasi. -T., O`zbekistîn, 2014

2.      “Vijdîn erkinligi và diniy tàshkilîtlàr to`g`risidà”gi O`zbekistîn Respublikàsining Qînuni (yangi tàhrir) - T., 1998

3.      Karimov I.A. Xavfsizlik va tinchlik uchun kurashmoq kårak. – T. 10. –T.: O’zbåkiston, 2002. – 429 b.

4.      Karimov I.A. Din odamzodni håch qachon yomon yo’lga boshlamaydi.// Islom ziyosi o’zbågim siymosida. –  Toshkånt: Toshkånt islom univårsitåti, 2005. – B. 524.

5.      Kàrimîv I.À. Hàmkîrlik, tàràqqiyot và õàvfsizlikni tà’minlàsh yo`lidàn. //I.À.Kàrimîvning BMT SÀMMITI Mingyillik rivîjlànish màqsàdlàrigà bàg`ishlàngàn yalpi màjlisidàgi nutqi//. –T.: Õàlq so`zi, ¹ 183.  21 sentyabr, 2010

6.      Mo’minov A., Yo’ldoshxo’jaåv, Rahimjonov D., Komilov M., Abdusattorov A., Oripov A. Dinshunoslik. O’zbåkiston Råspublikasi Oliy va O’rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan. – T.: Mehnat, 2004. – 315 b.

7.      Diniy ekstremizm và terrîrizmgà qàrshi kuràshning mà’nàviy-mà’rifiy àsîslàri.-T.: Tîshkent islîm universiteti,  2005

8.      Ochildiåv A., Najmiddinov J. Missionårlik: mohiyat, maqsadlar, oqibatlar va oldini olish yo’llari (yuz savolga yuz javob). – T.: “Toshkånt islom univårsitåti” nashriyot-matbaa birlashmasi, 2009. –200 b.

9.      Diniy ekstremizm va terrorizmga qarshi kurashning ma’naviy-ma’rifiy asoslari. O’quv qo’lanma. – T.: “Toshkånt islom univårsitåti” nashriyot-matbaa birlashmasi, 2009.

10.  Islom ma'rifati: asliyat va talqin: o’quv-uslubiy qo’llanma // Mas'ul muharrir Usmonxon Alimov. – T.: “Toshkånt islom univårsitåti” nashriyot-matbaa birlashmasi, 2011. – B. 158

 

 

 

 

 

 

 

“MA’NAVIYAT ASOSLARI. DINSHUNOSLIK” FANIDAN TEST TOPSHIRIQLARI

 

1.      Ma’naviyat – insonning, xalqning, jamiyatning, davlatning kuch qudratidir – fikri kimga ta’luqli?

A.  Abdulla Avloniy

B. Islom Karimov

 S. Abu Nasr Farobiy

  D. Amir Temur

  E.Alisher Navoiy

 

2.      Ma’naviyat masalalari qachon davlat siyosatining  asosiy ustuvor yo’nalishi deb qabul qilindi?

A. 1996 yil sentyabr

B.1994 yil iyul

 S.1998 yil iyun

 D. 1993 yil oktyabr

E. 1991 yil avgust

 

3.      Quyidagi masalalardan qaysi biri “Ma’naviyat asoslari” o’quv kursida o’rganiladi?

 A. Jamiyatning moddiy hayotidagi o’zgarishlar 

B. Jamiyatning siyosiy hayotidagi o’zgarishlar

S.Jamiyatning ma’naviy hayotidagi o’zgarishlar

D. Jamiyatning ijtimoiy hayotidagi o’zgarishlar

 E. Jamiyatning xalqaro hayotidagi o’zgarishlar

 

4.      Quyidagi vazifalardan qaysi biri “Ma’naviyat asoslari” o’quv kursining asosiy vazifalari hisoblanadi?

A.    “Ma’naviyat asoslari” o’quv kursining ijtimoiy fanlar tizimida tutgan o’rnini

 aniqlash

B.     Ijtimoiy rivojlanishning hozirgi bosqichida ma’naviy, ma’rifiy sohadagi mavjud

                bo’lgan muammolarni aniqlash

    S. Milliy va umuminsoniy ma’naviyatning birligi va o’ziga xosligini ko’rsatib berish

D. Sobiq totalitar tuzum siyosatining ma’naviy ahloqiy jihatlarini o’rganish

 E.To’g’ri javob yo’q

 

5.      Ma’naviyatga berilgan ta’rifning qaysi biri  ma’naviyatni aks ettiradi?

A.    Ma’naviyat insonning zot belgisi, uning faoliyatini ajralmas qismi, ongi va

zakovatining mahsuli

B.     Ma’naviyat insonlarga yuksak darajada takomil topgan insonparvarlik,

vatanparvarlik hislatlarining yig’indisidir

 S. Ma’naviyat – insonlardagi oliyjanoblik

 D. Ma’naviyat – insonning ruhan poklanishi

  E.Barcha javoblar to’g’ri

 

6.      Ma’naviy qashshoqlikning asosiy belgilari qaysilar?

A. Poraxo’rlik 

B. Tubanlik

  S. Takabburlik

 D. Tovlamachilik

 E. Barcha javoblar to’g’ri

 

7.      Markaziy Osiyoning eng qadimgi xalq og’zaki ijodiyoti namunalari qaysilar?

A.    Xubbi, Erxubbi, Baraktom qal’asi,  Zarina va Striangiya, To’maris, Zariadr va

Odatida, Siyovush

B. Veda, Behiston

S. Alpomish, Guro’g’li, Kuntug’mush, Qobusnoma

D. Avazxon, Xasanxon

E. O’rhun Enasoy, Veda

 

8.      Tasavvuf ta’riflarining qaysi biri mukammal?

A. Tassavvuf yomon axloqdan parxez qilish orqali ilohiy sifatlar nuriga etishdir  

B. Tasavvuf – yaxshi va oliy xulqqa kirish va past xulqdan chiqishi

  S. Tasavvuf – qalandarning, tarki dunyo qilish

D. Tasavvuf – axloq sifatlaridan iborat

  E. Barcha javoblar to’g’ri

 

9.      Markaziy Osiyoda dastlabki uyg’onish davri qachon bo’ldi?

A. VI-VII asrlar

 B.IX-XII asrlar

 S. XIV-XVI asrlar

 D. XVII-XVIII asrlar

 E. XX asrlar

 

10.  Markaziy Osiyo dastlabki uyg’onish davrining yirik allomalari qaysilar?

 A.  Al-Xorazmiy, Al-Farg’oniy, Ibn Sino, Beruniy, Imom al-Buxoriy 

B. Beruniy, Umar Xayyom, Kamoliddin Behzod

 S. Xakim at-Termiziy, Najmiddin Kubro, Mirzo Ulug’bek

 D. G’ijduvoniy, Ahmad Yassaviy, Amir Temur

 E. Abdurahmon Jomiy, Alisher Navoiy, G’iyosiddin Jamshid

 

11.  “Avesto” qaysi dinning muqaddas kitobi?

A. Islom

B. Nasroniylik

S. Zardushtiylik

D. Buddaviylik

 E. Yahudiylik

 

12.  Diniy tashkilotlarning qonunchilikka rioya qilishini qaysi tashkilot nazorat qiladi?

A. Partiya tashkilotlari 

B. Prezident

 S. Hokimiyat

 D. Vazirlar Mahkamasi

E. Diniy tashkilotlarning qonunchilikka rioya qilishini nazorat qilinmaydi

 

13.  “Millatni yo’q qilish uchun uni qirish shart emas, uning madaniyatini, san’atini, tilini yo’q qilsang bas, tez orada o’zi tanazzulga uchraydi” – degan fikr kimga taaluqli?

A.  Chor Rossiyasi general gubernatori Chernyaevga

B.Adolf Gitlerga

S. Napaleon

 D. Chor Rossiyasi general gubernatori Skobelovga

 E. Mixail Gorbachevga

 

14.  Ta’lim tarbiya sohasidagi islohotlar necha bosqichdan iborat?

 A. 4 

B.3

S. 5

 D. 2

E. 7

 

15.  “...bugungi zamonda mafkura poligonlari yadro poligonlaridan ham ko’proq kuchga ega”. Yuqorida berilgan fikrlar Prezident I. Karimovning qaysi asaridan olingan? 

A. “Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch”

B. “O’zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida”

S.  “O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida: havfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va

taraqqiyot kafolatlari”

D. “Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q”

E.“Ona yurtimizning baxtu-iqboli va buyuk kelajagi yo’lida xizmat qilish – eng

oliy saodatdir ”

 

16.  Mamlakatimiz xavfsizligiga tahdid solib turgan ichki xavf xatarlar ko’rsatilgan qatorni ko’rsating

 A. Mahalliychilik, urug’- aymoqchilik, korrupsiya, diniy ekstremizm 

 B.Afg’oniston va Tojikiston mojarolari

S. Narkobiznes, shovinizm, agressiv millatchilik

 D. Tashqi kuchlar

E. Barcha javoblar to’g’ri

 

17.  Ma’naviyatimizning homiysi kim?

A. Davlat 

B.Vazirlar Mahkamasi

S. Prezident

D. Hokimiyat

 E. Siyosiy partiyalar

 

18.  Shaxsning ichki ma’naviy go’zalligi mezonlari qaysilar?

A. Halollik, samimiylik 

B. Insonparvarlik, mehnatsevarlik

 S. Adolatlilik, sahovatlilik

D. Muruvvatlilik, andishalilik

E. Barcha javoblar to’g’ri

 

19.  Quyidagi fikrlarning qaysi birida milliy ma’naviyat tushunchasi ifodalangan?

A. Ma’naviyat va ma’rifat o’zining moddiy asoslariga ega 

B.O’zbek xalqining urf odatlari, rasm rusumlari, uzoq tarixi

S. Siyosat va siyosiy munosabatlar ma’naviy-ma’rifiy o’zgarishlarda muhim rol

o’ynaydi

           D. Ma’naviyat va ma’rifatning shakllanishi ma’lum tarixiy shart-sharoitning

natijasidir

E. Barcha javoblar to’g’ri

 

20.  Umuminsoniy ma’naviyat tushunchasi to’g’ri ifodalangan javobni aniqlang?

A. Ma’naviyat insoniyatning bebaho boyligi hisoblanadi

B. Inson tarbiyasi ma’naviyat asoslaridan biridir

S. O’zbek xalqi o’zining boy ma’naviyatiga ega

D. Har bir xalq o’zining ma’naviyatiga ega

E. To’g’ri javob berilmagan

 

21.  Ma’naviyat va ma’rifatga doir quyidagi berilgan fikrlardan qaysi biri xato ifodalangan?

A. Ma’naviyat va ma’rifat jamiyat hayotidagi ijtimoiy hodisalardan biridir

B. Ma’naviyat va ma’rifat tushunchalari keng va tor ma’noda qo’llaniladi

S. Jamiyatdagi tushkunlik holatlari ma’naviyat va ma’rifatdagi yanglishuvlar orqali

ro’y beradi

D. Ma’naviyat va ma’rifat inson kamolotining asoslaridan biridir

E.  Ma’naviyat va ma’rifat huquqiy demokratik davlat barpo etishda qudratli kuchdir

22.  Ma’naviyat shakllanishining tarixiy sharoitlarini aniqlang?

A. Jamiyatning paydo bo’lishi

B. Davlatning paydo bo’lishi

S. Millatning vujudga kelishi

D. Oilaning paydo bo’lishi

E. Barcha javoblar to’g’ri

 

23.  “Yer, suv, havo, olovni asrash qoidalarini buzgan kishi 400 qamchi urish jazosigamahkumdir”. Bu fikr qaysi manbada uchraydi?

A. Maxobxorat

B. Kalila va Dimna

S. Avesto

D.Manas

E. “Temur tuzuklari ”

 

24.  “Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar” asarining muallifi kim?

A. Farobiy

B. Beruniy

S. Ibn Sino

D. Amir Temur

E. Xorazmiy

 

25.  Odamzod orzu qilgan ezgu xislat va fazilatlarning ifodachisi, dunyoviy va ilohiy bilimlarni egallagan zot qanday ataladi?

A. Yaxshi inson

B. Dono inson

S. Komil inson

D. Vatanparvar inson

E. Ma’rifatli inson

 

26.  Ingliz shoiri Bayronning quyidagi gapini davom ettiring: “Kimki o’z yurtini sevmasa,............”?

A. U faqat o’zini sevadi

B.U xech nimani seva olmaydi

S. U xalq dushmanidir

D. U insonlarga daxldor emas

E. U vatanparvar emas

 

27.  Quyidagi mutafakkirlarning qaysi birining asarlarida insonparvarlik g’oyalari markaziy o’rnini egallagan?

A. Forobiy, Beruniy, Firdavsiy

B. Ibn-Sino, Beruniy, Yusuf Xos Hojib

S. Yugnaki, Qoshg’ariy;

D. Abdurahmon Jomiy, Alisher Navoiy

E.Barcha javob to’g’ri

 

28.  ... – bu insonga bo’lgan mehr oqibat, sadoqat, samimiyatdir.

A. Vatanparvarlik

B. Adolatparvarlik

S. Mehmondo’stlik

D. Insonparvarlik

E. Jamoaviylik

 

29.  O’z-o’zini anglash bu - ...?

A. O’z xalqining azaldan jahon hamjamiyati taraqqiyotiga qo’shgan hissasini anglash

B. O’z vatani va shu vatanda yashagan xalqning, millatning o’tmishini bilish

S. Vatan hududidagi boy ma’daniy va moddiy merosni avaylash

D. Avlodlar farovonligi uchun o’z hissasini qo’shish

E.  Barcha javoblar to’g’ri

 

30.  Milliy g’ururni insoning rangi, gavda tuzilishi, irqi, jinsi, yoki diniga qarab belgilovchilar kimlar deb ataladi?

A. Kosmopolitlar

B. Ateistlar

S. Shovinistlar

D. Millatparvarlar

E. To’g’ri javob yo’q

 

31.  O’z fikriga ishonmaslik natijasida kelib chiqadigan beqaror, salbiy fazilat nima?

A. Ikkiyuzlamachilik

B. Adolatsizlik

S. Aldamchilik

D.Poraxo’rlik

E. Loqaydlik

 

32.  Quyidagi izohlardan qaysi biri noto’g’ri?

A. Siyosat yunoncha so’z bo’lib, davlat va jamoat ishlarini anglatadi 

B. Siyosat har qanday jamiyatda ham faqat  davlat faoliyatini ifoda etadi.

S. Siyosat eng yirik ikki yo’nalishga – tashqi va ichki siyosatga bo’linadi

D. Siyosat insonning ma’lum darajadagi jismoniy, aqliy va ruhiy balog’ati va

dunyoqarashini ifodalovchi  tushunchadir

E. Barcha izohlar to’g’ri

 

33.  “Millat” so’zi arab tilida qanday ma’nolarni anglatadi?

A. Din, mazhab

B. Ummat

S. Xalq

D. Qavm

E. Barcha javoblar to’g’ri

 

34.  “Tarbiya bizlar uchun yo hayot – yo mamot, yo najot – yo halokat,  yo saodat – yo falokat masalasidir”.Yuqoridagi fikrlar kimga tegishli?

A. Cho’lpon

B.  Fitrat

S. Behbudiy

D. Avloniy

E. Usmon Nosir

 

35.  ... insonning har bir ishga o’zining salbiy yoki ijobiy qilgan harakatini aqlan tushunib yetish va unga baho berishidir.

A. Insof

B. Vijdon

S. Diyonat

D. Mehr-shavqat

E. Sahovat

 

36.  “Hamisha aqlingni rahnoma etgil,

 Noloyiq ishlardan olisga ketgil”

Yuqoridagi misralar kimga tegishli?

A. Ahmad Yassaviyga

B. Umar Xayyomga

S. Abulqosim Firdavsiyga

D. Alisher Navoiyga

E. Jaloliddin Rumiyga

 

37.  Zardushtiylik dinida ma’naviyat homiysi kim bo’lgan?

A. Axuramazda

B.Axriman

S. Mitra

D. Kayumars

E. Mitra

 

38.  Amir Temurning qaysi fikrida uning ma’naviy qarashi mujassamlashgan

A. Diling Ollohda, qo’ling mehnatda bo’lsin

B.Kuch adolatdadir

S. Kuch – bilim va tafakkurda

 D. Bilimli inson yengilmas

E. Bizning kuch-qudratimizni bilmoqchi bo’lsangiz, biz qurdirgan binolarga boqing

 

39.  “Devonu lug’atut-turk” asari muallifi kim?

A. Mahmud az-Zamaxshariy

B.Yusuf Xos Hojib

S. Ismoiy Jurjoniy

D. Mahmud Qoshg’ariy

E. Ali Qushchi

40.  Burxoniddin al-Marg’inoniy qachon tug’ilgan va uning qaysi asari islom olamida mashhur?

A. 1123 yilda, Hidoya 

B.1135 yilda, Nashr ul-mazxab

S. 1140 yilda, Al-muhit

D. 1120 yilda, Kitob ul-mazzit

E. To’g’ri javob berilmagan

 

41.  “Sening isming bu dunyoda muqaddasdur

Har kim sening qadring bilmas-asli pastdur” degan fikr kimga taaluqli ?

A. A.Avloniyga

B.S.Ayniyga

S. A.Fitratga

 D. M.Behbudiyga

E. A.Qodiriyga

 

42.  “Men nechun sevaman O’zbekistonni” she’ri kimga tegishli?

A. Abdulla Oripovga

B.Erkin Voxidovga

S. Omon Matjonga

D. Muhammad Yusufga

E. Hamid Olimjonga

 

43.  Markaziy Osiyoda ikkinchi madaniy uyg’onish qachon boshlangan?

A. VI-VII asrlarda

B.IX-XII asrlarda

S. XIII-XIV asrlarda

D. XVII-XX asrlarda

E.XIV-XV asrlarda

 

44.  Sharq Renessansi bu ..... ?

A.    Ilk O’rta asrlarda (9-12, 14-15 asrlar) Markaziy Osiyoda ma’naviy va madaniy

qadriyatlarni tiklanishi, falsafa va fan, adabiyot va san’atning jadal rivojlanishi davri

B.     Markaziy Osiyodagi va Erondagi (miloddan avvalgi 7-6 asrlardA. qadimgi diniy

falsafiy ta’limot

S. Dastlab dunyoning umumiy qonuni, negizini, undagi tartib va uyg’unlikni

ifodalagan atama

D. Jamiyatning madaniyati va ma’naviy xayotida faning rolini mutloqlashtiruvchi

kontseptsiya

E. To’g’ri javob berilmagan

 

45.  Tolerantlik haqida nima deya olasiz?

A.  Aqliy mushohada yuritish orqali dalil-isbotlarga tayanmaydigan yangi bilim olish

B. O’zganing fikri, e’tiqodi va diniga bag’rikenglik

S. Universum (Xudo) ning Oliy sohasidan quyi sohalarga o’tish ontologik jarayonini

tavsiflovchi neoplatonizm ta’limoti
D. Dunyo haqidagi ob’ektiv bilimlarni to’plash

E. To’g’ri javob yo’q

 

46.  Globallashuv bu ... ?

A.    Tabiat va jamiyatning o’zaro ta’siri sohasi: aql idrok sohasi: Er kurrasining

insoning aqlga muvofiq faoliyati bilan qamrab olingan sohasi
B.“Industrial damiyat” atamasining asta-sekin  almashtirayotgan kelajak jamiyati
S. Umuminsoniy printsiplar asosida jahon mamlakatlarning yaqinlashish

tendentsiyasiga berilgan falsafiy-sotsiologik ta’rif
D. Talqin qilish, biron bir narsaning mazmunini ochib berish, u yoki bu tushuncha

matn, ilmiy asarni tushuntirish.

E. Barcha javoblar to’g’ri

 

47.  O’rxun-Enasoy yozuvi qaysi xalqkning madaniy yodgorligi?

A. Ruslarning

B.  Hindlarning

S. Fors-tojik xalqlarining

D.Turkiy xalqlarning

E. Yahudiylarning

 

 

48.  Mirzo Ulugbek tavalludining 600 yilligi kaysi yilda o’tkazilgan?

A.1993 yil sentyabrda

B.1994 yil oktyabrda

S. 1995 yil sentyabrda

D. 1996 yil noyabrda

E. 2004 yil oktyabrda

 

49.  Amur Temurning tarix oldidagi asosiy xizmatlari nimadan iborat?

A. O’zaro urishlarga barham berib, kuchli markazlashgan davlat barpo etdi

B.  Uning davrida savdo-sotiq va shahar madaniyati yuksaldi

S. Ilm-fan va san’atning rivojlanishiga alohida ahamiyat berdi

D. Iqtisodiy-siyosiy jihatdan rivojlangan qudratli imperiya barpo etdi

E. Barcha javoblar to’g’ri

 

50.  “Ma’naviyat va ma’rifat jamoatchilik markazi”  faoliyatini yanada  takomillashtirish va samaradorligini oshirish to’g’risida Prezident farmoni kachon e’lon kilingan?

A. 1999 yil

B.1992 yil

S.1993 yil

D. 1996 yil

E. 1998 yil

 

51.  Dinning ijtimoiy ildizlari nima?

A. Ishlab chiqaruvchi kuchlarning sust rivojlanganligi oqibati

B.Kishilarning bir-birlariga bo’lgan munosabatlar-ning chegaralanganligining oqibati

S.Diniy ishonchni tug’diruvchi va takrorlab turishi uchun imkoniyat yaratuvchi

ijtimoiy hayotning ob'yektiv omillari

          D. Tushunchalar bilan ob'yektiv olamdagi muayyan narsa va hodisalarning mos

kelmasligi

E. Barcha javoblar to’g’ri

 

52.  Diniy tashkilot nima?

A.  Asosiy diniy yo’nalishning ichidagi oppozitsion oqimlar

B.  G’ayritabiiy kuchlarga ishonch tufayli paydo bo’lgan g’oyalar va obrazlarning

yig’indisi

S.  Diniy tasavvurlar sistemasi bilan bog’langan hamda diniy ta'limotning muayyan

jihatini hissiy-obrazli aks ettiradigan maxsus xatti-harakatlar, marosimlar, tantanalar

majmuasi

D. Diniy e'tiqodlar va marosimlar umumiyligi asosida bir dinga ishonuvchilar va diniy

jamoalarning professional ruhoniylar boshchiligidagi bo’ysunish sistemasiga ega 

uyushmasi

E. To’g’ri javob berilmagan

 

53.  Atrof olamdagi narsalarda ruh bor deb e'tiqod qilish qaysi dinning xususiyati?

A. Animizm.  

B.  Jaynizm 

S. Totemizm.  

D. Sehrgarlik. 

E. Politeizm

 

54.  Dinning asosiy tarixiy turlari quyidagilardan qaysi biri?

A.   Urug’-qabila milliy va jahon dinlari.

B.  Urug’-qabilaviy, millat, davlat va dunyoviy. 

S.  Dastlabki, davlat va hozirgi.

D.  Buddaviylik, nasroniylik va islom

E.  To’g’ri javob yo’q

 

55.  Tabiatni ilohiylashtirishning mohiyati, bu-

A.    Dehqonchilik-ning holatiga ta'sir ko’rsatuvchi tabiat hodisalarini g’ayritabiiy

xususiyatlarga ega deb ko’rsatish.

B.     Odamlar va ularning o’lgan ajdodlari o’rtasida g’ayri tabiiy aloqalarning

saqlanishiga bo’lgan ishonch

S.  Qabila boshliqlarida boshqa odamlarda bo’lmaydigan g’ayri tabiiy qobiliyatlar

borligiga ishonch.

D.Odamlar voqye'likning turli ob'yektlarini g’ayritabiiy xususiyatlarga ega deb

ilohiylashti-rish.

E.  Moddiy narsalarda ilohiy kuch-qudrat borligiga ishonch

56.  Sinkxiylik dinining asoschisi kim?

A. Vishnu 

B. Shiva 

S. Nanak

D. Braxma 

E. Krishna

 

57.  Konfutsiy (chilik) ta'limotida qaysi muammolar asosiy o’rin tutadi?

A.  Siyosiy

B.  Falsafiy

S. Estetik

D. Ijtimoiy -axloqiy va siyosiy   

E. Teologik

 

58.  Sintoizmning bosh xudosi kim?

A.  Oxirgi payg’ambar Jina

B.  Saqlovchi xudo Vishnu

S. Quyosh ma'budasi Amatirasu

D.  Yaratuvchi xudo Braxma

E.  Halokatga duchor qiluvchi Shiva

 

59.  Yahudiylik dinining asosiy aqidasi nimaga bo’lgan ishonchdan iborat? 

A.  Missiyaning kelishiga

B. Oxiratga 

S.  Yaxudiy xalqi xudo tomonidan tanlanganligi

D.Yagona xudo Yaxvega

E.  Shanba kunining muqaddasligiga 

 

60.  Eng qadimgi jahon dini qaysi?

A.  Nasroniylik

B.  Islom

S.  Buddaviylik 

D.  Yahudiylik 

E.   Zardushtiylik  

61.  E'tiqod qiluvchilarning miqdori jihatidan eng katta din qaysi?

A.  Islom

B.  Buddaviylik

S. Nasroniylik

D.  Xinduiylik

E.  Zardushtiylik

 

62.  Nasroniylik qachon Rim imperiyasining davlat diniga aylandi?

A.Eramizning IV-asrida

B.  Eramizning I- asrida

S.  Eramizning XI- asrida

D.  Eramizning II- asrida

E.   Eramizning V- asrida

 

63.  Nasroniylik­ning o’g’il xudo Iso Masixga e'tiqod qilish bilan bog’liq asosiy aqidasi qaysi?

A.  Cho’qintirish, poklanish, miro surtish, tavba qilish

B.  Ruhning o’lmasligiga ishonch, jannat va do’zah yer yuzida xudoga xush

yoqadigan ishlar qilganligi uchun samoviy taqdirlanish g’oyasi

S.  Xudoning gavdalanishi, gunohni yuvish, qayta tirilish, osmonga chiqib-tushish

D. Bir vaqtning o’zida uch yuzli: ota xudo, o’g’il xudo va muqaddas ruh bo’lgan

yagona xudoga ishonish

E. Barcha javoblar to’g’ri

 

64.  G’arb va sharq nasroniylari o’rtasidagi bo’linish qachon sodir bo’ldi?

A.  451 yilda

B.  325 yilda

S.  1526 yilda

D. 1054 yilda

E.  1045 yilda

 

65.  Portestant cherkovi va sektalari xritianlik marosimlari­ning asosan qaysilarini e'tirof etadi?

A. Miro surtish va ruhoniylik

B. Cho’qintirish va poklanish

S. Nikoh va dafn qilish

D. Yel surtish va cho’qintirish

E.  Cherkovni tan olinishi

 

66.  Muhammad (s.a.v.) qachon o’zini Allohning elchisi deb e'lon qildi?

A.  622 yilda

B. 570 yilda

S. 610 yilda

D. 632 yilda

E.  630 yilda 

 

67.  Odamlarning Xudo oldida tengligi g’oyasi islomda qanday xarakter kasb etadi?

A. Gunohdagi tenglik

B. Azob-uqubatda tenglik

S. Muhabbatda tenglik

D. Itoatdagi tenglik

E.  Oxirat kunidagi tenglik

 

68.  Qurbon hayiti qachon bayram qilinadi?

A. Ro’zadan 70 kun oldin

B. Ro’zadan 3 kun oldin

S.Ro’za tugagandan boshlab 70 kundan so’ng

D. Ro’za tugagandan boshlab 100 kundan so’ng

E.  Ro’za tugagandan boshlab 30 kundan so’ng

 

69.  Shialikda muqaddas hadislar nima deb ataladi?

A. Kalom

B. Fiqh

S. Axbor

D. Ashuro kunlari

E.  Sunnat

 

70.  Diniy tasavvurlar va umuman dinni inkor qiluvchi xurfikrlilik shakli nima?

A. Panteizm

B. Deizm

S. Teizm

D. Daxriylik

E.  Skeptitsizm

 

71.  Diniy modernizm nima?

A.    Din va ilohiyotning yangi ijtimoiy-tarixiy shart-sharoitlariga, dindorlarning

o’zgargan ongiga moslashishning usullaridan biri

B.     Yaqin kelajakda adolatli va xudoga ma'qul tartib o’rnatish uchun dunyoga xudoning elchisi kelishi to’g’risidagi ta'limot

S. Ozgina bo’lsada chetga chiqishni to’lig’ inkor qiladigan qandaydir ta'limotning

asoslariga, an'analriga sodiylik, mustahkam sobit qadamlik

D. Biror dinga e'tiqod qiluvchilarning uyushmasi, diniy institut (tashkilot)lar

sistemasida prixod tipidagi dastlabki birlik

E.   To’g’ri javob yo’q

 

72.  Vijdon erkinligi mohiyati nima?

A.    Aqlning diniy qoidalarini erkin tanqidiy ko’rib chiqishi va atrof olamni dinga

bog’liq bo’lmagan holda o’rganish

B.     Diniy normalarga muvofiq diniy talablarni amalga oshiruvchi individ yoki

gruppaning birgalikdagi harakati

S. Tinchlikni passiv targ’ib qilishga va urushlarni qoralashga asoslangan burjua liberal

siyosiy oqimning dini turi

D.  Insonning o’z dunyoqarash mavqyeni, shu jumladan dinga munosabatini ham erkin

tanlashi

E.Barcha javoblar to’g’ri

 

73.  Dinning gnoseologik ildizlari nima?   

A.    Tarbiyalash jarayonining dindorlikni keltirib chiqaruvchi va mavjud bo’lib turishini ta'minlovchi o’ziga hususiyatlari

B.     Inson emotsional (xissiy) holatining dindorlikni tug’diruvchi va mavjud dindorlikni

tug’diruvchi va mavjud bo’lib turishini ta'minlovchi o’ziga xos xususiyatlari

S. Jamiyat siyosiy rivojlanishi­ning dindor­likni tug’di­ruvchi va mavjud bo’lib turishini

o’ziga xos xususiyatlari

D.Dindorlikni tug’diruvchi va mavjud bo’lib turishini ta'minlovchi o’ziga xos

xususiyatlari.

E.B va C qatordagi javoblar to’g’ri

 

74.  Diniy ibodat nima?

A.    G’ayritabiiy kuchlarga ishonch tufayli paydo bo’lgan hissiyot va tuyg’ularning

yig’indisi

B.     Diniy tasavvurlar sistemasi bilan bog’langan hamda diniy ta'limotning muayyan

jihatini hissiy-obrazli aks ettiradigan maxsus xatti-harakatlar, marosimlar,

tantanalar yig’indis

S.Diniy e'tiqodlar va marosimlar­ning umumiy­ligi asosida paydo bo’lgan u yoki bu

dinga e'tiqod qiluvchilarning uyushmasi

D. G’ayritabiiy kuchlarga ishonch tufayli paydo bo’lgan g’oyalar va obrazlarning

yig’indisi

E. Barcha javoblar to’g’ri

 

75.  Dinning ibtidoiy shakllari qaysilar?  

A. Magiya, Yahudiylik, jaynizm, zardushtiylik

B. Fetishizm, buddaviylik, qabila boshliqlari­ning shaxsiga sig’inish, islom

S. Nasroniylik, totemizm, sintoizm, tabiatni ilohiylashti-rish

D.Fetishizm, totemizm, magiya, animizm

E.Fetishizm, totemizm, magiya, animizm, lamaizm

 

76.  Odamlar guruhi (urug’i, qabilasi) bilan hayvon va o’simliklarning muayyan turi o’rtasida tabiiy aloqadorlik, qon-qarindoshlik borligi to’g’risidagi ishonch (e'tiqod) qaysi dinning xususiyati?

A. Fetishizm

B. Animizm

S. Magiya

D.Totemizm

E.  Shamanizm

77.  Asosan bir millat va elat vakillari qanday dinga e'tiqod qiladi?   

A. Dunyoviy

B.Urug’-qabila

S. Yakkaxudolik

D.Milliy

E.Ko’pxudolik

 

78.  Hinduiylik dinining asosiy xudolari qaysilar?

A. Shan-di, Lao-Szi, Pan-gu

B. Jinna, Nanak, Gaumata

S. Amaterasu, Yaxve, Alloh

D.Braxma, Vishnu, Shiva

E.  Mitra,Anaxita, Mirrix 

 

79.  Sintoizm din sifatida qachon shakillandi?

A.Eramizning 6-7 asrlarida

B.Eramizning 3-4 asrlarida

S.Eramizning 1-2 asrlarida

D.Eramizgacha 4-3 asrlarida

E.Eramizdan avv. 8-7 asrlarda

 

80.  Buddaviylik dini qachon paydo bo’ldi?

A. Eramizning V asrida

B. Eramizning I asrida

S. Eramizgacha VI  asrida

D. Eramizgacha XII asrida.

E.  Eramizgacha XIII asrida

 

81.  Buddaviylik­ning asosiy aqidasi nimadan iborat?

A.Gunoh

B. Itoatkorlik

S. Nirvana

D. Azob-uqubat

E.  Qayta tug’ilish

82.  Nasroniylik qachon paydo bo’ldi?

A. Eramizning 1 asrida

B. Eramizgacha 1 asrda

S. Eramizgacha 4 asrda

D. Eramizning  5  asrida

E.   Eramizgacha 3 asrda

 

83.  Sharq dinlaridan qaysi biri nasroniylikka eng ko’p ta'sir ko’rsatdi?

A. Buddaviylik

B. Zardushtiylik

S. Islom

D. Yahudiylik

E. Hinduiylik 

 

84.  Rusda provaslavlik qachon paydo bo’lgan?

A. 988-yilda

B. 395-yilda

S. 1448-yilda.

D. 1054-yilda

E.  632-yilda 

 

85.  Protestantlik ta'limotining bosh xususiyati nima?

A. Ibodatlarning soddalashtirilganligi

B. Xudoning onasi-Bibi Maryamni ilohiylashti-rish

S. Ruhoniylarni xudo va odamlar o’rtasidagi vositachi deb e'lon qilish

D.Shaxsiy e'tiqod qoidasi, umumiy ruhoniylik qoidasi, injilning muqaddasligi

E. Barcha javoblar to’g’ri 

 

86.  Qur'on suralari qanday qismlarga bo’linadi?

A. Katta va kichik

B. Dastlabki va yangi

S. Qonuniy va noqonuniy

D.Makka va Madina suralari

E. Ishonchli va ishonchsiz 

87.  Islomda diniy marosimlarni olib boruvchi ruhoniy qanday ataladi?

A.  Xalifa

B.  Hanif

S. Murshid

D.Imom

E.  Mulla 

 

88.  O’zbekiston Respublikasi-ning «Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to’g’risida»gi Qonuni qaysi yilda qabul qilingan?

A. 1990

B. 1992

S. 1977

D.1991

E.  1992 

 

89.  O’zbekiston Konstitutsiyasi­ning qaysi moddasida fuqarolarning vijdon erkinligi huquqi e'lon qilingan?

A. 18 moddasida

B. 57-moddasida

S. 34-moddasida

D. 31-moddasida

E.  61-moddasida 

 

90.  Diniy tashkilotlarning qanday ikki xil asosiy vazifalari bor?

A. Ijtimoiy va sinfiy

B. G’oyaviy va tarbiyaviy

S. Diniy va diniy bo’lmagan

D. Umumdavlat va xalqaro

E. Ijtimoiy-iqtisodiy va ma'rifiy

 

91.  Islomning qanday asosiy yo’nalishi bor?

A.Sunniylik va shialik

B.  Modernizm va fundamenta­lizm

S. Ismoiliylik va vahhobiylik

D. Bahoiylik va bobiylik

E. Traditsionalizm va panislomizm

 

92.  Vijdon erkinligining asosiy qoidasi nima?

A.    Fuqarolarning istagan dinga e'tiqod qilish yoki hech qanday dinga e'tiqod qilmaslik huquqi

B. Hamma dinlarning qonun oldida tengligi

S.Dinga munosabatidan qat'i nazar fuqarolarning qonun oldida tengligi

D. Davlatning diniy tashkilotlarning ichki ishlariga aralashmaslik

E.  Barcha javoblar to’g’ri

 

93.  Pravoslaviya­ning eng asosiy xususiyatlaridan biri nima?

A. Pravoslaviya faqat muqaddas kitob ta'limot manbai deb hisoblanishi

B. Pravoslaviyada turli marosimlarga katta e'tibor berilishi

S. Pravoslav cherkovlari yagona boshqarish markaziga ega

D. Pravoslaviya bu ko’p sonli cherkovlar va sektalar yig’indisidir

E. Cherkovning tan olinishi

 

94.  Protestantlik­ning qaysi yo’nalishida Iso Masih xochga emas ustunga mixlangan deb etiqod qilinadi?

A. Adventizm

B. Iyegovo shohidlari

S. Pyatidesyatniklik

D. Lyuteranlik

E. Golos Bojiy

 

95.  Diniy tasavvur nima?

A.    Diniy ishonch va marosimchilikning umumiyligi asosida kelib chiqadigan u yoki

bu dinga e'tiqod qiluvchilarning birlashishi

B.     G’ayri tabiiy kuchlarga ishonish tufayli keltirib chiqariluvchi qat'iy belgilangan

xatti-harakatlarning yig’indisi

S. G’ayri tabiiy kuchlarga ishonch tufayli paydo bo’lgan xis-tuyg’u va emotsional

  holatlarning yig’indisi

D.G’ayri tabiiy kuchlarga ishonch tufayli paydo bo’lgan g’oyalar va obrazlarning

yig’indisi

E. Barcha javoblar to’g’ri

 

96.  Dinning tarkibiy qismlari nimalar?

A.Diniy normalar, diniy qoidalar, diniy an'analar, diniy qadriyatlar

B. Diniy psixologiya, diniy mafkura, diniy yo’nalishlar, diniy mazhablar

S. Diniy ishonch, diniy ong, diniy marosimlar, diniy targ’ibot

D. Diniy tasavvur, diniy kayfiyat, diniy ibodat, diniy tashkilotlar

E. Diniy tashkilotlar va konfessiyalar   

 

97.  Xristianlarning muqaddas kitobi bo’lmish “Injil”  qanday ma’noni bildiradi?

A. Xushxabar

B. Qadimiy axd

S. Yangi axd

D. Chin e’tiqod

E.  Uch savat

 

98.  Islom dinining muqaddas manbasi  “Qur’oni Karim” nechta suradan iborat?

A. 114 ta

B. 113 ta

S. 115 ta

D. 117 ta

E. 120 ta

 

99.  Din so’zininig ma’nosi nima?

A. Ta’limot

B. Ishonch, ishonmoq

S. Bilim,bilish

D. O’rganish

E. Barcha javoblar to’g’ri

 

100.               Rasul so’zi qanday ma’noni anglatadi ?

A. Elchi

B.Yerdagi Xudo

S. Odam

D. Xabarchi

E. Haloskor

                                           

 

 

TEST JAVOBLARI:

1.B;  2.A; 3.S; 4.B; 5.E; 6.E; 7.A; 8.A; 9.B; 10.A; 11.S; 12.D; 13.D; 14.B; 15.A; 16.A; 17.S; 18.E; 19.B; 20.A; 21.S; 22.D; 23.S; 24.B; 25.S; 26.B; 27.E; 28.D; 29.E; 30.S; 31.A; 32.D; 33.E; 34.D; 35.S; 36.D; 37.A; 38.B; 39.D; 40.A; 41.A; 42.A; 43.E; 44.A; 45.B; 46.S; 47.D; 48.B; 49.A; 50.D; 51.S; 52.D; 53.A; 54.A; 55.D; 56.S; 57.D; 58.S; 59.D; 60.S; 61.S; 62.A; 63.S; 64.D; 65.B; 66.S; 67.D; 68.S; 69.S; 70.D; 71.A; 72.D; 73.D; 74.B; 75.D; 76.D; 77.D; 78.D; 79.A; 80.S; 81.D; 82.A; 83.D; 84.D; 85.D; 86.D; 87.D; 88.D; 89.D; 90.B; 91.A; 92.S; 93.A; 94.B; 95.D; 96.A; 97.A; 98.A; 99.B; 100.A

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

MUNDARIJA:

 

Ê I R I SH ...........................................................................................................3 b.

“Ma'naviyat asoslari.Dinshunoslik” fanidan amaliy(seminar) mashg’ulotlar rejasi....................................................................................................................4 b.

“Ma'naviyat asoslari. Dinshunoslik” fanidan amaliy(seminar) mashg’ulotlarini tashkil etish bo’yichako’rsatma va tavsiyalar.............................................................................5 b.

AMALIY  (SEMINAR) MASHG’ULOTLAR MAVZUSI , REJASI, NAZORAT SAVOLLARI HAMDA TAVSIYA ETILADIGAN ADABIYOTLAR

Mavzu 1. “Ma'naviyat asoslari” kursining maqsad va vazifalari...................................6 b.

Ìàâçó2.Ma'naviyatning tarkibiy qismlari, ularning o’zaro munosabatlari va rivojlanish xususiyatlari .........................................................................................................7 b.

Ìàâçó 3. Ma'naviyatning rivojlanish qonuniyatlari. Ma'naviyatning iqtisodiyot, siyosat, huquq bilan bog’liqligi.....................................................................................................8 b.

Ìàâçó 4. Ma'naviyatda milliylik va umuminsoniylik..................................................9 b.

Ìàâçó 5. Qadimgi Markaziy Osiyo xalqlari ma'naviyatining shakllanish tarixi..............10 b.

Mavzu 6.Harbiy xizmatchilarning milliy o’zligini anglash, vatanparvarlik  ruhini shakllantirishda Amir Temur va temuriylar sulolasi davridagi ma'naviyatning ahamiyati...............................................................................................................11 b.

Mavzu 7. Harbiy xizmatchilarda milliy o’zlikni anglash, uni mustahkamlash va millatlararo totuvlikni ta'minlash masalalari.................................................................................12 b.

Mavzu 8.Din - ijtimoiy hodisa.................................................................................13 b.

Mavzu 9.Dinning tarixiy shakllari va Markaziy Osiyo hududida namoyon bo’lishi.........14 b.

Mavzu 10.Jahon dinlari va asosiy oqimlari:Buddaviylik, xristianlik,islom.....................15 b.

Mavzu 11.  Din va davlat. “Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar” to’g’risidagi Qonun....16 b.

Mavzu 12. Diniy ekstremizm, fundamentalizm va terrorizm - jamiyat havfsizligiga tahdid Diniy ekstremizm va fundamentalizmga qarshi  kurashning ma'naviy-ma'rifiy asoslari.....17 b.

Mavzu 13.Shaxsiy tarkibda diniy ekstremizm va fundamentalizmga qarshi immunitetni shakllantirishnining asosiy uslublari....................................................................................18 b.

“Ma’naviyat asoslari. Dinshunoslik” fanidan test topshiriqlari……………………………20 b.

Test javoblari.........................................................................................................43 b.

 

 

 

                                                          “Ma'naviyat asoslari. Dinshunoslik”

fanidan maxsus fakultet talabalari

uchun amaliy mashg’ulotlarga

mo’ljallangan nazorat  savollari va

test topshiriqlari”

Toshkent Axborot Texnologiyalari texnologiyalari universiteti

ÀÊÒ sohasida ÊÒ fakulteti ilmiy kengashida                                        (_______ 2016 éèë ___-sonbayonnomasi)

                        muhokama etilibnashrga tavsiya etildi.

 

 

 

 

Tuzuvchilar:                                    katta o’qituvchiSh.Õ.Àlimova

 

assistentV.B.Zayniddinova

 

 

Mas’ul muharrir:                           t.f.d.,dotsent. N.R.Ìàhkàmîvà